Döngüsel ekonomi işletmeler için nasıl bir yarar sağlayabilir?

İşletmeler ekonominin can damarıdır, ancak aynı zamanda kirliliğe de önemli ölçüde katkıda bulunmaktadırlar.

Döngüsel ekonominin benimsenmesi kirlilik sorununa bir çözüm sağlayabilir mi?

Döngüsel ekonomi kavramı son zamanlarda büyük ilgi görmeye başladı. Eğer işinizi gerçekten sürdürülebilir kılmayı hedefliyorsanız, döngüsel ekonomi ilkelerini benimsemeniz şart. Bu, planlı eskitmeden ve hızla modası geçen ucuz ürünler üretmekten uzaklaşmak anlamına geliyor. Bunun yerine onarmak, yeniden kullanmak, geri dönüştürmek gibi uygulamalara çaba harcamamız gerekiyor.

Ancak büyümenin her şeyden önemli olduğu iş dünyasında döngüsel ekonomi gerçekten ne anlama geliyor? İşletmeler, kârlılıklarından ödün vermeden çevresel etkilerini nasıl en aza indirebilirler? Gezegenin refahının kârdan önce gelmesi gerektiği doğru olsa da işletmelerin önemini de kabul etmek gerekir. Sağlıklı ve işlevsel bir ekonomi, toplumun genel refahı için hayati önem taşımaktadır. Tedarik zincirleri pandemi sonrası zaten büyük bir baskı altında ve yaklaşan bir mali krizle ilgili endişeler var.  Bu zorluklar göz önüne alındığında, hangi adımlar atılmalıdır? İşletmeleri iflasa sürüklemeden üretim israfını etkili bir şekilde nasıl azaltabiliriz?

Döngüsel ekonomi nedir?

Döngüsel ekonomi, üretim ve iş dünyasında atıkların kontrolü ve azaltılmasına yönelik sistematik bir yaklaşımdır. Temel fikir, kullanılamaz hale geldiklerinde yeniden kullanılabilecek, azaltılabilecek veya geri dönüştürülebilecek ürünlerin tasarlanmasıdır. Daha sonra bu ürünler bir şekilde tekrar üretime dahil edilebilir, böylece malzemeler atık olarak kalmamış olur.

Döngüsel ekonomi üç ana ilke üzerinde çalışır: artık atık veya kirlilik üretmeyen üretim sistemleri oluşturmak; sınırlı uygulanabilirliğe sahip malzemeler yerine yeniden kullanım değerlerine göre malzeme seçmek ve yenilenebilir güç kaynakları ve malzemeler kullanmak.

Pratikte bu, çevreye toksin veya karbon salımı yaratmayan temiz üretim süreçlerinin kullanılması, dayanıklı ve kullanım süresi sona erdikten sonra geri dönüştürülebilen malzemelerin kullanılması ve yenilenebilir güç kaynaklarının ve güvenli bir şekilde geri dönüştürülebilen biyo-bazlı malzemelerin (örneğin, bambu gibi) üretim malzemeleri olarak kullanılması anlamına gelir.

İşletmeniz neden döngüsel ekonomiyi benimsemeli?

Doğrusal ekonomiden döngüsel ekonomiye geçmenin, çevresel faydalarından bağımsız olarak, kendinize ve müşterilerinize para tasarrufu sağlamak veya daha az 'bilinçli işten ayrılma' sayesinde personeli elde tutmak gibi birçok ticari faydası var.

Döngüsel ekonomi, doğrusal ekonominin standart al-yap-at (take-make-waste) tarzından daha pahalı ve zaman alıcı gibi görünse de dünyadaki kaynakların sınırlı olduğu gerçeğine saygı duyduğu için uzun vadede daha faydalıdır.

Küresel atık büyük bir sorundur. Hızlı moda ve teknolojiden kaynaklanan milyonlarca ton atık her yıl çöpe atılıyor ve bu sadece insanlar ve çevre için kötü olmakla kalmıyor, aynı zamanda mevcut kaynakların utanç verici bir şekilde israf edilmesi anlamına da geliyor.

Afrika'ya yapılan e-atık boşaltımı gibi, zengin ülkelerin atıklarını daha yoksul ülkelere boşaltması uzun zamandır bir ciddi sorun teşkil ediyor. Ancak bu problemden daha da kötüsü, atık sayılan bu malzemelerin yeniden değerlendirilebileceği gerçeğidir. Bu durum, elektrikli araçlar gibi diğer çevresel çözümleri tehlikeye atan kaynak kıtlığı bağlamında ele alındığında daha da çarpıcı hale gelmekte.

Atık olacakları varsayımıyla ürün geliştirmek yerine, yeniden kullanım ve geri dönüşümü bu ürünlerin tüm yaşam döngüsüne dahil etmek çok önemlidir ve bir dereceye kadar öngörü gerektirir. Atık döngüsünü etkin bir şekilde yöneten bir işletme, tedarik zinciri üzerinde kontrol sahibi olur ve sınırlı kaynaklar için rekabeti en aza indirir. Malzemelerin orijinal amaçları için yeniden kullanılmasının güvenlik nedeniyle mümkün olmadığı durumlarda bile, atıkların mobilya veya giysi gibi başka şekillerde yeniden doğmasının yolları var. Yaygın olarak benimsenen bir iş uygulaması olan yan ürün sinerjisi, farklı üretim süreçlerinde ortaya çıkan yan ürünlerin veya atıkların başka sektörlere satılmasını içerir ve birçok sektör arasında iş birliklerinin gelişmesini sağlar.  

Döngüsel ekonomi de bundan farklı değil. İşletmelerin atıklarını nasıl üretecekleri ve bunlardan nasıl para kazanacakları konusunda yaratıcı olmaları yeterli. Bu yaklaşım sadece işletmelere fayda sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda çevre açısından verimliliği ve sürdürülebilirliği de artıracaktır.